Złe wspomnienia, szczególnie te związane z traumatycznymi doświadczeniami, mogą mieć trwały wpływ na nasze życie emocjonalne i psychiczne. Często przywoływanie takich retrospekcji wywołuje uczucie lęku, smutku czy stresu, utrudniając normalne funkcjonowanie. Traumy z przeszłości mogą utrzymywać się przez lata, blokując proces leczenia i odbudowy. Wspomnienia te są głęboko zakorzenione w naszej pamięci i mogą wpływać na sposób, w jaki postrzegamy świat, relacje interpersonalne, a nawet naszą zdolność do cieszenia się codziennym życiem.
Czytaj też: Nie uwierzysz, gdzie przechowywane są wspomnienia. Naukowcy właśnie to odkryli
W związku z tym, naukowcy od lat szukają metod, które pomogłyby złagodzić ich wpływ, umożliwiając osobom dotkniętym traumą odzyskanie kontroli nad własnymi myślami i emocjami. Ostatnie badania nad modyfikowaniem wspomnień oferują nadzieję na skuteczną terapię, która może zrewolucjonizować leczenie zaburzeń związanych z traumą.
Jak “złe” wspomnienia zastąpić “dobrymi”
W eksperymencie, który trwał kilka dni, międzynarodowy zespół badaczy poprosił 37 uczestników o skojarzenie losowych słów z negatywnymi obrazami, a następnie próbowano “przeprogramować” te skojarzenia i zakłócić złe wspomnienia. Naukowcy odkryli, że ta procedura prowadziła do osłabienia przywoływania nieprzyjemnych wspomnień i zwiększenia częstotliwości mimowolnego pojawiania się pozytywnych wspomnień.
Czytaj też: Skąd się biorą fałszywe wspomnienia? Zagadka rozwiązana
Badanie wykorzystywało obrazy sklasyfikowane jako negatywne lub pozytywne, na przykład obrazy przedstawiające obrażenia ludzkie i niebezpieczne zwierzęta w zestawieniu ze spokojnymi krajobrazami i uśmiechniętymi dziećmi. Pierwszego dnia uczestnicy mieli skojarzyć obrazy z losowymi, bezsensownymi słowami. Następnego dnia, po śnie, który pomógł utrwalić te wspomnienia, naukowcy spróbowali połączyć połowę słów z pozytywnymi obrazami, mając nadzieję na modyfikację emocjonalnych skojarzeń.
Podczas kolejnej nocy odtwarzano słowa z eksperymentu, gdy uczestnicy byli w fazie snu NREM, która jest kluczowa dla konsolidacji pamięci. Aktywność mózgu była monitorowana za pomocą elektroencefalografii. Okazało się, że aktywność pasma theta, związana z przetwarzaniem pamięci emocjonalnej, była znacznie wyższa, gdy wykorzystywano pozytywne obrazy.
W wyniku tego eksperymentu zauważono, że uczestnicy mieli trudności z przywoływaniem negatywnych wspomnień, które zostały połączone z pozytywnymi obrazami. Pozytywne wspomnienia częściej pojawiały się w ich głowach i były oceniane bardziej pozytywnie. Zespół badawczy zauważył, że nieinwazyjna interwencja snu może efektywnie modyfikować awersyjne wspomnienia, a ich wyniki mogą w przyszłości wpłynąć na metody leczenia związanych z traumą problemów z pamięcią.
Mimo że są jeszcze liczne zmienne, które należy uwzględnić, naukowcy mają nadzieję, że odkrycia opisane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) otworzą nowe możliwości w terapii problemów związanych z pamięcią i traumą.