Trzydzieści minut ćwiczeń aerobowych może znacząco poprawić funkcje poznawcze u osób z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) – tak wskazują badania przeprowadzone przez naukowców z Tajwanu. Zespół kierowany przez Hsiao-I Kuo z Narodowego Uniwersytetu Tajwańskiego odkrył, że aktywność fizyczna zwiększa poziom hamowania w korze ruchowej osób z ADHD.
Czytaj też: Zaskakujące odkrycie. Lek na nadciśnienie łagodzi objawy ADHD
Co ciekawe, efekt ten był odwrotny u osób bez ADHD – u nich ćwiczenia fizyczne prowadziły do zwiększenia pobudliwości kory mózgowej, a nie jej hamowania. Odkrycie opisane w Psychiatry Research rzuca nowe światło na mechanizmy działania aktywności fizycznej na mózg i sugeruje, że u osób z ADHD ćwiczenia mogą działać w sposób zbliżony do leków stosowanych w terapii tego zaburzenia.
Aktywność fizyczna dobra dla osób z ADHD
Wiadomo, że u zdrowych osób (bez ADHD) ćwiczenia aerobowe zazwyczaj zwiększają pobudzenie kory mózgowej, a jednocześnie zmniejszają procesy hamujące aktywność neuronów. Działanie to przypomina efekt stosowania metylofenidatu – jednego z podstawowych leków stosowanych w terapii ADHD.
Czytaj też: Popularny lek przeciwbólowy podwaja ryzyko ADHD u dzieci – nowe badania alarmują
U osób z ADHD sytuacja wygląda inaczej. Po zażyciu metylofenidatu poziom inhibicji w korze mózgowej wzrasta, co poprawia ich zdolność do koncentracji i samokontroli. Badacze z Tajwanu postanowili sprawdzić, czy podobny efekt można uzyskać poprzez aktywność fizyczną – i wyniki ich eksperymentu sugerują, że tak właśnie się dzieje.
W badaniu wzięło udział 26 dorosłych osób z ADHD, które nie przyjmowały leków, oraz 26 osób bez tego zaburzenia. Wszyscy uczestnicy mieli ok. 23 lat i byli ogólnie zdrowi. Eksperyment obejmował dwie sesje ćwiczeń i dwie sesje kontrolne. W trakcie sesji ćwiczeniowych uczestnicy przez 30 minut jeździli na rowerze stacjonarnym – najpierw przez 5 minut rozgrzewki, następnie 20 minut aktywnego treningu i na końcu 5 minut zwolnienia. W sesjach kontrolnych zamiast ćwiczyć, uczestnicy siedzieli na rowerze i oglądali film przyrodniczy.
Naukowcy oceniali funkcje poznawcze badanych przed i po każdej sesji. Analizowano ich zdolność do kontroli impulsów oraz uczenia się motorycznego, czyli tzw. pamięci mięśniowej. Dodatkowo, przed i po badaniu wykonywano pomiary pobudliwości kory ruchowej za pomocą przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS), co pozwalało określić poziom wewnętrznej inhibicji mózgu.
Okazało się, że już jedna sesja ćwiczeń aerobowych zwiększyła poziom wewnętrznej inhibicji w mózgu osób z ADHD. U tych uczestników odnotowano także znaczną poprawę w zadaniach wymagających kontroli impulsów i uczenia się motorycznego. Z kolei u osób bez ADHD ćwiczenia poprawiały jedynie zdolności motoryczne, ale obniżały poziom wewnętrznego hamowania w korze mózgowej, co sugeruje, że aktywność fizyczna wpływa na ich mózg w zupełnie inny sposób.
Badanie nie wykazało bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego między zmianami w korze mózgowej a poprawą funkcji poznawczych. Jednak wyniki sugerują, że 30-minutowa sesja ćwiczeń może krótkoterminowo poprawić zdolności poznawcze osób z ADHD.
Nie oznacza to bynajmniej, że aktywność fizyczna może całkowicie zastąpić farmakoterapię! Naukowcy podkreślają, że ćwiczenia aerobowe mogą być wartościowym uzupełnieniem leczenia, ale nie wiadomo, jak długo utrzymują się ich pozytywne efekty i czy mogą mieć długofalowy wpływ na funkcjonowanie mózgu osób z ADHD.
Choć nadal potrzebne są dalsze badania, odkrycie tajwańskich naukowców potwierdza wcześniejsze doniesienia o korzyściach płynących z aktywności fizycznej w terapii ADHD. Ruch zwiększa produkcję neuroprzekaźników, takich jak dopamina i noradrenalina, które odgrywają kluczową rolę w regulacji uwagi i kontroli impulsów. W końcu w zdrowym ciele zdrowy duch!
