Grzyby od dawna cieszą się opinią żywności o wyjątkowych właściwościach prozdrowotnych. Wiele badań sugeruje, że mogą redukować ryzyko depresji, wspierać rozwój komórek mózgowych, a nawet chronić przed nowotworami. Teraz naukowcy zwracają uwagę na ich potencjalną rolę w ochronie przed wirusami układu oddechowego, w tym grypą.
Czytaj też: Wirusy w natarciu. Wzrost zakażeń grypą. Bakteryjny krztusiec też nie odpuszcza
Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z kanadyjskiego Uniwersytetu McGill wskazują, że beta-glukan, błonnik obecny w ścianach komórkowych grzybów, może działać jak naturalna tarcza chroniąca organizm przed szkodliwymi skutkami infekcji wirusowych.
Beta-glukan – sekret odporności ukryty w grzybach
Beta-glukan to unikalny rodzaj błonnika, występujący we wszystkich grzybach, od popularnych pieczarek, przez boczniaki i shitake, aż po mniej znane gatunki, takie jak soplówka jeżowata czy reishi. Badania przeprowadzone na myszach wykazały, że podanie beta-glukanu przed zakażeniem wirusem grypy pozwoliło na ograniczenie stanu zapalnego w płucach oraz poprawę funkcji oddechowych.
Czytaj też: W jego krtani rosły grzyby. Pierwszy taki przypadek od ponad stu lat
Co więcej, gryzonie, którym podawano beta-glukan, miały większe szanse na łagodny przebieg choroby i niższe ryzyko śmierci w porównaniu z grupą kontrolną. To wskazuje, że grzyby mogą mieć kluczowe znaczenie w budowaniu odporności i wspieraniu organizmu w walce z infekcjami.
Beta-glukan od dawna jest znany jako substancja pobudzająca odporność, ale tym razem naukowcy skoncentrowali się na jego zdolności do zwiększania tolerancji na choroby. Zamiast bezpośrednio zwalczać wirusa, beta-glukan pomaga organizmowi lepiej radzić sobie z infekcją, minimalizując skutki uboczne reakcji zapalnej.

Badacze odkryli, że beta-glukan przeprogramowuje neutrofile – kluczowe komórki układu odpornościowego – tak, by działały w sposób bardziej kontrolowany. Neutrofile odgrywają istotną rolę w zwalczaniu infekcji, ale ich nadmierna aktywność może prowadzić do groźnego stanu zapalnego w płucach, który zwiększa ryzyko powikłań, takich jak zapalenie płuc. Beta-glukan pozwala uniknąć tego efektu, czyniąc neutrofile bardziej “inteligentnymi” w walce z infekcją.
Dr Kim Tran, immunolog z Uniwersytetu McGill, mówi:
Neutrofile są tradycyjnie znane z powodowania stanów zapalnych, ale beta-glukan może zmienić ich funkcję, pomagając w redukcji tego procesu.
Co ciekawe, zmodyfikowane neutrofile pozostawały aktywne nawet przez miesiąc po podaniu beta-glukanu, co sugeruje, że substancja ta może zapewniać długotrwałą ochronę przed infekcjami wirusowymi.
Chociaż badania przeprowadzono na myszach, wyniki opublikowane w Nature Immunology sugerują, że beta-glukan może mieć podobne działanie u ludzi. Warto jednak pamiętać, że konieczne są dalsze badania kliniczne, by potwierdzić te obserwacje i ustalić, jakie dawki beta-glukanu mogłyby być najskuteczniejsze w ochronie przed grypą.
W przyszłości beta-glukan z grzybów może stać się składnikiem suplementów diety wspierających odporność lub nawet bazą dla nowych terapii zapobiegających ciężkiemu przebiegowi infekcji wirusowych. Możliwe, że odpowiednio dobrana dieta, bogata w grzyby, mogłaby naturalnie zwiększać odporność organizmu na choroby układu oddechowego.
Grzyby są nie tylko smaczne, ale również bogate w składniki odżywcze korzystne dla zdrowia. Oprócz beta-glukanu zawierają również witaminy z grupy B, selen, cynk oraz antyoksydanty, które wspierają układ odpornościowy. Włączenie do diety różnych rodzajów grzybów, takich jak boczniaki, shitake, maitake czy reishi, może stanowić naturalne wsparcie dla organizmu w walce z infekcjami. Niektóre gatunki grzybów, np. reishi, od wieków były wykorzystywane w medycynie naturalnej jako środki wzmacniające odporność.