Praktyka odtwarzania muzyki nienarodzonym dzieciom jest znana w wielu kulturach od pokoleń, jednak dopiero od niedawna zaczynamy rozumieć, dlaczego ma to sens. Nowe badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Meksyku wykazały, że muzyka klasyczna może mieć uspokajający wpływ na rytm serca płodu, co z kolei sugeruje pozytywny wpływ na rozwój autonomicznego układu nerwowego dziecka.
Czytaj też: Ciąża przyspiesza starzenie? Zaskakujące wyniki badań
Jak podkreśla jeden z autorów badania, dr Eric Alonso Abarca-Castro:
Rodzice, którzy odtwarzają łagodną muzykę swoim nienarodzonym dzieciom, mogą stymulować i wspierać rozwój autonomicznego układu nerwowego płodu.
Muzyka pozytywnie wpływa na rozwój płodu – w końcu to potwierdzono
Większość tradycyjnych pomiarów pracy serca opiera się na średniej wartości obliczanej z kilku uderzeń. Jednak naukowcy skupili się na zmienności rytmu serca (HRV), czyli niewielkich różnicach czasu pomiędzy kolejnymi uderzeniami tego narządu. HRV jest szczególnie ważnym wskaźnikiem, ponieważ odzwierciedla stan i rozwój autonomicznego układu nerwowego – kluczowego elementu regulującego funkcje życiowe organizmu.
Czytaj też: Ciąża zmienia mózg matki, ale nie w taki sposób, jak myśleliśmy
W badaniu uczestniczyło 36 ciężarnych kobiet. Naukowcy odtwarzali płodom dwa utwory muzyki klasycznej: Łabędzia francuskiego kompozytora Camille’a Saint-Saënsa oraz Arpa de Oro (Złota Harfa) meksykańskiego kompozytora Abundio Martíneza. Reakcje serca dzieci były monitorowane za pomocą zewnętrznych urządzeń, a naukowcy analizowali subtelne zmiany w rytmie ich pracy za pomocą nieliniowej analizy kwantyfikacji rekurencji. To zaawansowane narzędzie pozwoliło im dostrzec niewielkie, ale istotne zmiany w działaniu serca, które mogą świadczyć o wpływie muzyki na rozwijający się układ nerwowy dziecka.
Dr Claudia Lerma, współautorka badania, mówi:
Odkryliśmy, że ekspozycja na muzykę skutkowała bardziej stabilnymi i przewidywalnymi wzorcami rytmu serca płodów. Spekulujemy, że ten chwilowy efekt może stymulować rozwój autonomicznego układu nerwowego.
Ciekawym aspektem badania było porównanie wpływu dwóch odmiennych utworów klasycznych. O ile Łabędź Saint-Saënsa jest znanym utworem z delikatną, płynną linią melodyczną, o tyle Arpa de Oro to kompozycja o silnie zakorzenionym meksykańskim rytmie gitarowym. Ku zaskoczeniu naukowców, to właśnie Arpa de Oro miała silniejszy wpływ na płody, wywołując bardziej regularne i przewidywalne wzorce rytmu serca.

Dr Eric Alonso Abarca-Castro wyjaśnia:
Zaobserwowaliśmy znaczące różnice pomiędzy utworami. W szczególności Arpa de Oro wydawała się mieć silniejszy wpływ na niektóre parametry, co sugeruje, że wywoływała bardziej regularne wzorce pracy serca.
Zdaniem badaczy, może to być związane z charakterystyką rytmiczną, strukturą melodyczną lub nawet kulturową znajomością utworu, co otwiera pole do dalszych badań nad wpływem muzyki na rozwój prenatalny.
Od dawna wiadomo, że płody już w drugim trymestrze ciąży reagują na dźwięki. Jednak badania nad wpływem muzyki na ich rozwój wciąż są w fazie eksploracji. Stabilny rytm zatokowy i prawidłowo rozwijający się autonomiczny układ nerwowy są kluczowe dla zdrowia noworodka. Wysoka zmienność pracy serca wskazuje na zdrową reakcję organizmu na bodźce i jest powiązana z lepszym rozwojem neurologicznym.
Badanie przeprowadziły wspólnie cztery instytucje naukowe: Autonomiczny Uniwersytet Stanu Meksyk, Metropolitalny Uniwersytet Autonomiczny, Szpital Generalny Nicolás San Juan oraz Narodowy Instytut Kardiologii Ignacio Chávez, a wyniki opublikowano w czasopiśmie Chaos. Mogą one mieć istotne znaczenie dla przyszłych rodziców, sugerując, że prosta czynność, jaką jest odtwarzanie spokojnej muzyki w ciąży, wspiera zdrowy rozwój dziecka.
Eksperci zalecają, aby kobiety w ciąży wybierały spokojne, rytmiczne utwory, najlepiej muzykę klasyczną lub melodyjne kompozycje, gdyż mogą one wspierać rozwój dziecka już w okresie prenatalnym. Ważne jest również, aby muzyka była relaksująca dla przyszłej mamy, co dodatkowo wzmacnia więź z dzieckiem i może pozytywnie wpłynąć na jego rozwój emocjonalny.