Semaglutyd, znany z działania obniżającego masę ciała, ujawnia nowe, zaskakujące właściwości. Jak wynika z najnowszej subanalizy badania SELECT, prezentowanej na Europejskim Kongresie Otyłości (ECO), ten lek może chronić serce dużo szybciej, niż dotąd przypuszczano. W badaniu wykazano, że pacjenci z nadwagą lub otyłością i współistniejącymi chorobami sercowo-naczyniowymi, którzy przyjmowali semaglutyd w dawce 2,4 mg, doświadczyli redukcji ryzyka poważnych zdarzeń kardiologicznych (MACE) – takich jak zawał, udar czy śmierć sercowa – aż o 37 proc. już w ciągu pierwszych trzech miesięcy leczenia.
Czytaj też: Spełniają się marzenia diabetologów. Leczenie cukrzycy ma dziś inny wymiar [Podcast]
Jeszcze bardziej imponujące są dane z sześciu miesięcy terapii: ryzyko zgonu z przyczyn kardiologicznych spadło o 50 proc., a hospitalizacji lub nagłej pomocy z powodu niewydolności serca – o 59 proc. Co istotne, efekt ten występował zanim pacjenci osiągnęli klinicznie istotną redukcję masy ciała (przyjmowaną zwykle jako spadek o co najmniej 5 proc.). Oznacza to, że pozytywny wpływ semaglutydu na układ krążenia wykracza poza samą utratę kilogramów.
Semaglutyd zaczyna chronić serce znacznie wcześniej, niż myśleliśmy
Według Głównego Urzędu Statystycznego aż 36 proc. zgonów w Polsce spowodowanych jest chorobami układu krążenia, a w przypadku osób z otyłością ta liczba rośnie do 70 proc. Dane z SELECT unaoczniają pilną potrzebę wczesnej interwencji u tej grupy pacjentów, bo choroby sercowo-naczyniowe są powiązane z dwoma na trzy przypadki śmierci u osób z otyłością.
Czytaj też: Tabletka zamiast zastrzyku. Nowa era leków na otyłość coraz bliżej
Semaglutyd w dawce 2,4 mg jest obecnie jedynym analogiem GLP-1 wykazującym tak szybkie działanie kardioprotekcyjne. Korzyści kliniczne pojawiają się nie po latach, lecz już po pierwszych miesiącach terapii, co czyni ten lek wyjątkowym narzędziem w profilaktyce wtórnej chorób serca.
SELECT to największe w historii badanie oceniające wpływ leczenia otyłości na ryzyko sercowo-naczyniowe u pacjentów bez cukrzycy. Obejmowało 17 604 osoby z nadwagą lub otyłością (BMI ≥27 kg/m2), mające poważne choroby układu krążenia. Badanie miało charakter randomizowany, podwójnie zaślepiony i prowadzono je przez pięć lat w 41 krajach. Wykazało ono jednoznaczną przewagę semaglutydu nad placebo w zakresie redukcji ryzyka śmierci sercowej, zawału mięśnia sercowego oraz udaru.
Dodatkowe analizy wskazały też na poprawę parametrów metabolicznych i funkcji nerek oraz zmniejszenie całkowitej śmiertelności, co czyni z semaglutydu jeden z najbardziej kompleksowo działających leków w leczeniu chorób kardiometabolicznych.
Od marca 2025 roku semaglutyd w dawce 2,4 mg dostępny jest na polskim rynku. Lek jest wskazany do stosowania raz w tygodniu u dorosłych z BMI ≥30 (otyłość) lub ≥27 (nadwaga z chorobami towarzyszącymi), a także u dzieci powyżej 12. roku życia z ciężką otyłością. W Charakterystyce Produktu Leczniczego dla UE znajdują się już dane o redukcji MACE u pacjentów z chorobą serca i nadwagą lub otyłością, ale bez cukrzycy – dokładnie tak, jak w SELECT.
Biorąc pod uwagę rosnącą częstość występowania otyłości i jej konsekwencje zdrowotne – cukrzycę typu 2, choroby wątroby, niewydolność nerek, nowotwory – wczesne leczenie z użyciem semaglutydu może stać się jednym z najważniejszych narzędzi we współczesnej medycynie prewencyjnej. Dla systemu ochrony zdrowia to także potencjalna szansa na zmniejszenie liczby hospitalizacji i kosztów związanych z leczeniem zaawansowanych stadiów chorób kardiometabolicznych.
Wyniki badania SELECT i ich subanaliza mogą wpłynąć na przyszłe wytyczne leczenia pacjentów z otyłością i ryzykiem sercowo-naczyniowym. Jeśli wczesne podanie semaglutydu zmniejsza śmiertelność jeszcze przed utratą wagi, być może pora na przewartościowanie obecnych strategii terapeutycznych. Bo w tym przypadku nie trzeba czekać na efekty – serce zaczyna być chronione niemal od razu.
