Szczepienia przeciwko grypie. Seniorzy nie mogą krążyć między apteką a przychodnią


Szczepienia przeciwko grypie. Wielu tragedii można byłoby uniknąć, gdyby większość seniorów zaszczepiła się. A z tym ciężko – przeciwko grypie zaszczepiło się 5 proc. Polaków. Z tej liczby 12 proc. stanowią seniorzy. Dla nich rekomendowana jest szczepionka wzmocniona. Hospitalizowano dotychczas 25 tys. pacjentów. Tysiąc osób zmarło, w tym 950 zgonów to pacjenci w wieku 65 plus. Według statystyk nadesłanych przez połowę przychodni POZ, na grypę w tym sezonie zachorowało prawie milion osób. Czyli w rzeczywistości może być dwa miliony zachorowań. Szacuje się, że to nawet trzy razy więcej zachorowań niż trok temu. Tak wysoka zachorowalność, zdaniem Pawła Grzesiowskiego, Głównego Inspektora Sanitarnego, nie wystąpiła wyłącznie z powodu niewyszczepienia się społecznictwa. Być może chodzi o temperatury powietrza, a może o odreagowanie popandemiczne.
Briefing interwencyjny – grypa w natarciu

Briefing interwencyjny – grypa w natarciu

Szczyt zachorowań na grypę był na przełomie stycznia i lutego. Teraz sytuacja stabilizuje się. Choć po feriach zimowych znów może być skok zachorowań.

Prof. Tomasz Targowski, pulmonolog, geriatra, krajowy konsultant ds geriatrii, przypomina, że Polskie społeczeństwo starzeje się najszybciej w Europie. Wyprzedają nas tylko Finowie. W 2050 r 11 mln Polaków będzie w wieku 65 plus, co 10. Polak będzie w wieku 80 plus, a w tej grupie wiekowej występuje wzmożona wielochorobowość. Infekcje powodują zaostrzenia chorób serca. Pogarsza się stan otępienny.

Szczepienia przeciwko grypie. Dla seniorów powinna być refundowana szczepionka wzmocniona

To dzieci chorują na grypę najczęściej, ale przechodzą ją zwykle łagodnie. Hospitalizacje i zgony dotyczą seniorów. Czasami po wyjściu ze szpitala stają się niepełnosprawni. W tej grupie wiekowej spada też odpowiedź immunologiczna na szczepienia. Dlatego, zdaniem prof. Targowskiego, tak ważne byłoby refundowanie szczepionki wzmocnionej. Te wielowalentne zawsze są droższe. Nie można jednak zapominać, że 1 euro wydane na profilaktykę zwraca się czterokrotnie.

Czytaj takze: Wirusy w natarciu. Wzrost zakażeń grypą. Bakteryjny krztusiec też nie odpuszcza

Na polskim rynku jest jedna szczepionka przeciwko grypie wzmocniona i ją rekomendują specjaliści z różnych dziedzin.

Żeby szczepienia ruszyły, musimy mieć też uspójnione dane statystyczne. Bo w tej chwili jedne dane mówią, że jest ponad 700 tys. zaszczepionych, inne że 1,5 miliona, a jeszcze inne, że 2 miliony. Rozbieżności więc są ogromne.

Szczepienia przeciwko grypie. Wyszczepienie spada

Prof. Adam Antczak, pulmonolog, internista, Ogólnopolski Program Zwalczania Chorób Infekcyjnych, podaje, że w okresie piku było nawet 300 000 zachorowań tygodniowo i 800 tys. wizyt tygodniowo w poradniach POZ. Jego zdaniem zgonów z powodu grypy jest zdecydowanie więcej niż tysiąc. Nie trafiają do statystyk grypowych tylko do statystyk kardiologicznych. A problem sercowo – naczyniowy podawany jako powód śmierci jest konsekwencją powikłań po grypie.

Prof. Adam Antczak:

Dlatego należy się szczepić, żeby nie dochodziło do takich tragedii, żeby nie dopuścić do ciężkiego przebiegu infekcji, a w konsekwencji – do śmierci. Niestety, dane z e-zdrowia, bo nimi się posłużę, pokazują, że liczba szczepień przeciwko grypie spadła do 755 451. Wykorzystano tylko 40 proc. zamówionych szczepionek – zutylizowanych będzie pół miliona dawek. Zutylizowano też 10 mln dawek szczepionek przeciwko covid. A już obecnie jest fala covid w USA i Kanadzie, czyli za ok. 4 tygodnie przyjdzie do nas. Nawet wśród seniorów wyszczepienie spadło z 20 proc. na 17 proc.

Ekspert zaleca, żeby seniorom w wieku 65 plus podawać szczepionkę wysokodawkową, bo jest skuteczniejsza. W 50 proc. jest refundowana dla osób w wieku 60 plus.

– Bardzo chcielibyśmy, żeby trafiła na listę refundacyjną dla osób w wieku 65 plus. Pamiętajmy, że ktoś, kto choruje, kosztuje. U starszej osoby po grypie może rozwinąć się zespół otępienny. A przecież szczepionki przeciwko grypie są dostępne za darmo dla grup wiekowych 65 plus, 18 minus oraz kobiet w ciąży – mówi prof. Antczak.

Jego zdaniem przyczyną słabego wyszczepienia Polaków jest brak edukacji społeczeństwa, ale też działalność antyszczepionkowców. Do tego dokładają się błędy systemowe w dostępności do szczepień. Sprawę utrudnia refundacja apteczna. Na szczęście od niedawna to aptekarz może wystawić receptę refundacyjną na szczepionkę. I jeśli pacjent ma szczęście być w aptece, która szczepi, sprawę załatwi od razu. Niestety na 11 tys. aptek, szczepi tylko 1500. Trudno więc na taką trafić.

Szczepienia przeciwko grypie. “Mamy przecież refundację”

Dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas, konsultant krajowa w dziedzinie medycyny rodzinnej, podkreśla, że powodem spadku wyszczepienia nie są finanse seniorów, skoro szczepionka jest refundowana. Przyczynę upatruje gdzie indziej.

Agnieszka Mastalerz-Migas:

Zlikwidowaliśmy barierę finansową, a zbudowaliśmy mur w dostępności do szczepień. Postuluję, aby szczepienie stało się świadczeniem refundowanym ze szczepionką dostępną od ręki w lodówce w przychodni rejonowej, bo tam są punkty szczepień. Czyli wszystko działoby tak, jak w przypadku szczepienia dzieci. Ten pomysł był zgłaszany do Ministerstwa Zdrowia, ale nie uzyskałam nawet kierunkowej decyzji, że jest dobry. Słyszę, że: mamy przecież refundację

Tomasz Targowski zaś tłumaczy, że grupa osób w wieku 65 plus jest szczególnie podatna na powikłania po grypie:

Układ immunologiczny starzeje się. Każda przebyta infekcja zaostrza przebieg chorób przewlekłych, na które cierpią seniorzy. Dlatego tak ważne byłoby zburzenie muru w dostępności do szczepień w POZ. Pamiętajmy, że seniorzy mają ograniczenia ruchowe, cierpią na zespół kruchości. Krążenie między przychodnią a apteką, żeby się wreszcie zaszczepić, to olbrzymi wysiłek. Dlatego rezygnują ze szczepienia. No chyba że opiekun zwolni się specjalnie z pracy i pomoże seniorowi w dotarciu na szczepienie.

Beata IgielskaB
Napisane przez

Beata Igielska

Tematyką zdrowia zajmuje się od 2020 r. Laureatka kilku nagród dziennikarskich. W styczniu 2025 r. została Dziennikarzem Medycznym Roku 2024 w kategorii Internet. Uwielbia tematy społeczne, ma wieloletnie doświadczenie w mediach ogólnopolskich. Pisze publicystykę, wywiady, reportaże – za jeden z nich została nagrodzona w 2007 r. Prywatnie wielbicielka dobrej literatury, muzyki, sztuki. Jej konikiem jest teatr – ukończyła oprócz polonistyki, także teatrologię. Lubi podróże.