Czym jest teobromina i gdzie można ją znaleźć?
Teobromina to bioaktywny związek fitochemiczny, co oznacza, że pochodzi z roślin i może wpływać na fizjologię człowieka. Jest ona głównym składnikiem ziaren kakaowca, stanowiąc około 3,3 proc. jego masy, stąd jej obecność w czekoladzie.
Jest molekularnie podobna do kofeiny i ma z nią podobne działanie. Eksperci uważają jednak teobrominę za „łagodniejszy” środek pobudzający ośrodkowy układ nerwowy, częściowo dlatego, że nie przenika bariery krew-mózg tak łatwo, jak kofeina.
Teobromina jest toksyczna dla ludzi w dużych dawkach, ale nie w takich, które normalnie się spożywa, dlatego czekolada jest, na szczęście, bezpieczna dla ludzi. W przypadku kotów i psów sytuacja wygląda jednak inaczej, ponieważ metabolizują one ten związek wolniej. Kumuluje się on w ich organizmach i staje się toksyczny. W niektórych przypadkach nawet kilka kostek czekolady może doprowadzić do śmierci zwierzęcia.
Czytaj też: Kubek kakao vs. skutki siedzenia. Flawanole chronią nas przed “nowym paleniem”
Dotychczas uważano, że kakao jest korzystne dla zdrowia człowieka, ponieważ zawiera szereg, bioaktywnych związków roślinnych, takich jak choćby polifenole, które są przeciwutleniaczami i wspierają zdrowy mikrobiom jelitowy. Jest również bogate w żelazo, magnez, miedź, mangan i wiele innych mikroelementów. Naukowcy właśnie odkryli, że teobromina również ma korzystny wpływ na organizm, mianowicie spowalnia proces starzenia biologicznego. Wyniki ich pracy można znaleźć w czasopiśmie Aging.
Starzenie biologiczne to nie wiek chronologiczny
Wiek chronologiczny to liczba urodzin, które minęły od urodzenia, wiek biologiczny natomiast opisuje się na podstawie fizjologicznego stanu komórek, tkanek i narządów. Oznacza to, że niektórzy ludzie mogą na przykład mieć 80 lat w latach chronologicznych, ale jeśli uniknęli poważnych chorób, odżywiali się zdrowo i regularnie ćwiczyli przez całe życie, ich wiek biologiczny może wynosić tylko 60 lat. Oczywiście działa to również w drugą stronę.
Chociaż nie ma jednego sposobu pomiaru wieku biologicznego, naukowcy do celów badania opracowali kilka metod, które miały dostarczyć wiarygodnych informacji.
Epigenetyka i długość telomerów
Nasze geny mogą być „włączone” lub „wyłączone” poprzez tak zwane zmiany epigenetyczne, które nie wynikają z zaburzeń sekwencji DNA, ale są spowodowane czynnikami środowiskowymi, jak dieta, stres, styl życia, także emocje oraz wiek. Epigenetyka zaś bada, jak te czynniki działają na geny, wpływając na funkcjonowanie organizmu. Tym bardziej że zmiany epigenetyczne są kluczową cechą starzenia się.
Naukowcy postanowili sprawdzić, czy teobromina może wpływać na zmiany epigenetyczne. Zastosowali w tym celu metodologię GrimAge, tzw. zegara epigenetycznego, która służy do pomiaru biologicznego wieku człowieka.
Kolejnym biomarkerem starzenia się jest długość telomerów, czyli „nakładek” na końcach chromosomów, które chronią ich złożoną, trójwymiarową strukturę przed rozplątaniem. Wraz z wiekiem nasze telomery stają się krótsze, co naukowcy mogą wykorzystać jako wskaźnik biologicznego starzenia się.
Dzięki teobrominie czekolada spowalnia starzenie biologiczne
Do badań naukowcy zaangażowali prawie 1,7 tys. uczestników. Przeanalizowali ich próbki krwi pod kątem obecności teobrominy i innych związków występujących w kawie i czekoladzie.
Stwierdzili, że osoby z najwyższym poziomem teobrominy we krwi wykazywały oznaki wolniejszego starzenia się epigenetycznego niż osoby z najniższym poziomem. Zaobserwowali ten sam wzorzec w długości telomerów, chociaż związek ten był słabszy.
Badając powiązania między innymi bioaktywnymi składnikami czekolady i kawy we krwi, nie znaleźli takiego samego związku ze starzeniem biologicznym. Sugeruje to, że za ten efekt odpowiada wyłącznie teobromina. Chociaż wcześniejsze badania wykazały, że teobromina i pokrewne związki mogą wydłużać życie robaków, jest to pierwsze badanie przeprowadzone na ludziach, które doprowadziło do podobnych wniosków.
Dla fanów czekolady oznacza to, że może być elementem zdrowej diety. Należy jednak pamiętać, że bardzo duże znaczenie ma rodzaj czekolady. Wybierajmy więc tę z największą zawartością kakao i jak najmniejszą liczbą pozostałych składników.
