CAR-T (Chimeric Antigen Receptor T-cell therapy) polega na “przeprogramowaniu” układu odpornościowego pacjenta tak, aby zwalczał jego własny nowotwór. To odmienna strategia niż tradycyjne metody leczenia, takie jak chemioterapia czy radioterapia, które działają bardziej ogólnoustrojowo. Proces terapii rozpoczyna się od pobrania limfocytów T z krwi pacjenta. Następnie komórki te są modyfikowane genetycznie w laboratorium, aby nauczyć je rozpoznawać i niszczyć komórki nowotworowe. Po odpowiednim przygotowaniu organizmu zmodyfikowane limfocyty zostają ponownie podane pacjentowi, gdzie rozpoczynają aktywną walkę z chorobą.
Czytaj też: Tego potrzebujemy, żeby lepiej leczyć nowotwory
Terapia CAR-T jest stosowana przede wszystkim u pacjentów z nowotworami krwi, takimi jak ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) czy chłoniak rozlany z dużych komórek B (DLBCL). Pierwsze refundowane terapie CAR-T w Polsce pojawiły się w 2021 roku i od tego czasu systematycznie rozszerzają swoją dostępność.
Terapia CAR-T coraz bardziej rozpowszechniona w Polsce
Kampania edukacyjna Fundacji OnkoCafe to odpowiedź na rosnącą potrzebę dostępu do rzetelnych informacji o terapii CAR-T. Jak podkreśla Anna Kupiecka, prezes Fundacji, wielu pacjentów nie wie, że może się kwalifikować do tej metody leczenia. Dlatego kluczowe jest budowanie świadomości i umiejętność zadawania właściwych pytań lekarzowi.
Czytaj też: CRISPR/Cas9, komórki tłuszczowe i głodujące nowotwory. Pomysłowa metoda walki z rakiem
Anna Kupiecka mówi:
Terapia limfocytami T jest na tyle młoda, że wielu chorych prawdopodobnie o niej nawet nie słyszało. Stąd zrodził się pomysł kampanii, w której wytłumaczymy dokładnie wszystkie kwestie związane z działaniem i możliwościami terapeutycznymi tej opcji leczenia.
W ramach kampanii na Facebooku Fundacji OnkoCafe co tydzień od 17 marca 2025 roku będą publikowane materiały edukacyjne, przygotowane we współpracy z ekspertami z zakresu hematoonkologii. Wśród tematów znajdą się mechanizm działania terapii CAR-T, grupy pacjentów kwalifikujących się do leczenia oraz dostępność terapii w Polsce i procedura leczenia.
Eksperci zwracają uwagę, że dostępność CAR-T systematycznie się zwiększa. Obecnie terapia jest stosowana w zaawansowanych stadiach choroby, ale trwają badania nad jej wcześniejszym wykorzystaniem i objęciem większej liczby pacjentów. Co istotne, rozwój tej technologii przekłada się także na poprawę bezpieczeństwa leczenia i redukcję skutków ubocznych.
Anna Kupiecka wyjaśnia:
Terapia CAR-T wiąże się z bardzo konkretną procedurą jej przeprowadzenia. Z tego względu nie wszystkie ośrodki są w stanie zaproponować pacjentowi takie leczenie. Dobra informacja jest natomiast taka, że liczba akredytowanych ośrodków również systematycznie się powiększa, a pacjenci z mniejszych oddziałów mogą być do nich kierowani. Eksperci podkreślają również, że kolejne, najnowsze terapie CAR-T są coraz bezpieczniejsze i wiążą się z mniejszą liczbą poważnych działań niepożądanych wymagających hospitalizacji. Jak więc widać, CAR-T rozwija się niezwykle dynamicznie i my, jako pacjenci lub przyszli pacjenci, nie możemy pozostać w tyle z wiedzą.
Terapia CAR-T to przykład tego, jak zaawansowane osiągnięcia naukowe mogą zmieniać oblicze medycyny. Dzięki inicjatywie Fundacji OnkoCafe więcej pacjentów zyska dostęp do rzetelnej wiedzy, co może przełożyć się na skuteczniejsze leczenie i większe szanse na zdrowie. Pełne informacje o kampanii można znaleźć na Facebooku Fundacji OnkoCafe.
