Kiedy zaczyna się lato, ruszamy w drogę – zmieniamy miejsce pobytu, sposób spędzania czasu, próbujemy nowych potraw i oddajemy się relaksowi. Ale w tym wszystkim warto pamiętać, że wakacje to także czas, gdy jesteśmy bardziej narażeni na różnego rodzaju zagrożenia zdrowotne. Dlatego Główny Inspektorat Sanitarny ogłosił start letniej kampanii informacyjnej pod hasłem „Bezpieczne wakacje z sanepidem”.
Czytaj też: Rynek wyrobów medycznych. Tu źródłem wiedzy jest jedynie producent
Jak zapowiedział dr n. med. Paweł Grzesiowski, Główny Inspektor Sanitarny:
Wakacje to okres większej aktywności w różnych obszarach – zmiana miejsca pobytu, sposobu spędzania czasu, spożywanego jedzenia. Chcemy, aby ten czas był bezpieczny, dlatego rozpoczynamy kampanię „Bezpieczne wakacje z sanepidem”. Poprzez naszą stronę internetową, media społecznościowe i lokalne działania jednostek Państwowej Inspekcji Sanitarnej będziemy regularnie informować, jak zdrowo i bezpiecznie spędzić lato.
W ramach kampanii GIS planuje szeroko zakrojoną akcję edukacyjną, kierowaną do wszystkich, którzy wybierają się na wakacje – zarówno w kraju, jak i za granicą. Pierwszy etap akcji zatytułowano „Zanim ruszysz w podróż – zadbaj o zdrowie”, a jego głównym celem jest przygotowanie Polaków na potencjalne zagrożenia, z jakimi mogą się spotkać podczas urlopu.
Alarmujący wzrost chorób wenerycznych
W trakcie briefingu prasowego z 27 czerwca 2025 roku, otwierającego kampanię, szczególną uwagę poświęcono problemowi chorób przenoszonych drogą płciową (STI). To temat, który jeszcze kilka lat temu pozostawał na marginesie kampanii wakacyjnych, dziś jednak staje się jednym z kluczowych zagadnień zdrowia publicznego.
Prof. Justyna Kowalska z Kliniki Chorób Zakaźnych dla Dorosłych WUM, ekspertka GIS, podkreśliła skalę zagrożenia:
W Polsce w ostatnich latach odnotowano znaczący wzrost STI. Według raportu NIZP PZH-PIB „Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce” liczba nowych przypadków tych chorób wzrosła od 2020 r. o ponad 300 proc. Tylko między 2021 a 2022 r. liczba zgłoszonych przypadków rzeżączki wzrosła o 48 proc., kiły o 34 proc., a chlamydii o 18 proc. Wzrost liczby STI stanowi istotne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej. Dlatego też w kwietniu 2024 r. Krajowe Centrum ds. AIDS, we współpracy z Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), zainicjowało nową strategię przeciwdziałania zakażeniom przenoszonym drogą płciową. Strategia powstaje przy współpracy z GIS.
Zagrożenie dotyczy wszystkich grup wiekowych, co podkreśliła dr n. społ. Magdalena Ankiersztejn-Bartczak, prezeska Zarządu Fundacji Edukacji Społecznej:
Zachowania seksualne są częścią życia człowieka. Wakacje, relaks i odpoczynek wpływają na większą swobodę i niemyślenie o konsekwencjach. Zachowania seksualne podejmowane są zarówno wśród osób młodych, jak również dojrzałych, więc edukacja powinna być kierowana do każdej grupy wiekowej.
To ważny sygnał dla wszystkich podróżnych – niezależnie od wieku, warto podejmować świadome decyzje i korzystać z dostępnych środków profilaktycznych.
Wakacje to nie czas na zakażenia i zatrucia
Kampania GIS zwraca uwagę również na inne potencjalne zagrożenia zdrowotne, których ryzyko wzrasta w sezonie letnim. Wśród nich są choroby przenoszone przez kleszcze (jak borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu), choroby przewodu pokarmowego (jak salmonelloza czy zakażenia pasożytnicze), a także choroby tropikalne, w tym dur brzuszny, malaria i żółta febra, na które warto się zaszczepić przed wyjazdem w egzotyczne miejsca.
Czytaj też: GIS skontroluje karty szczepień. 7,5 miliona dzieci pod lupą w 2025 roku
Letnie wyjazdy wiążą się także z większym narażeniem na odwodnienie, poparzenia słoneczne, zatrucia pokarmowe i inne konsekwencje niewłaściwej diety. GIS przypomina o odpowiednim nawadnianiu, ochronie przed słońcem, a także o przestrzeganiu zasad higieny osobistej i żywieniowej – zarówno podczas grillowania, jak i jedzenia w lokalnych barach i restauracjach.
Ważnym elementem kampanii będzie edukacja dotycząca udzielania pierwszej pomocy – wiedza ta może okazać się bezcenna w sytuacjach nagłych, np. podczas wypadków nad wodą lub w górach. GIS chce również uczulać turystów na kwestie bezpieczeństwa w kontaktach z dzikimi zwierzętami, które – choć często wyglądają niewinnie – mogą przenosić groźne choroby odzwierzęce.
Kampania „Bezpieczne wakacje z sanepidem” będzie realizowana wielotorowo – za pośrednictwem strony internetowej GIS, mediów społecznościowych oraz lokalnych stacji sanitarno-epidemiologicznych. W kolejnych tygodniach pojawią się materiały informacyjne, filmy edukacyjne, a także specjalne komunikaty ostrzegawcze.
Wakacje to czas, który powinien być źródłem radości i regeneracji – nie chorób i nieprzewidzianych problemów. Jak przypomina GIS: wiedza to najskuteczniejszy środek profilaktyczny. Warto z niej skorzystać, zanim ruszymy w drogę.
