W lubelskim USK nr 4 miały miejsce pionierskie zabiegi, które mogą wyznaczyć nowy standard leczenia chorób zwyrodnieniowych kolan. Przeprowadzone operacje polegały na wszczepieniu endoprotezy z pomocą zaawansowanego systemu chirurgii wspomaganej komputerowo – Cori. To pierwsze tego typu procedury wykonane w tej placówce, które nie tylko były demonstracją możliwości technologicznych, ale też treningiem przed wprowadzeniem systemu na stałe do codziennej praktyki klinicznej.
Czytaj też: Kości zajęte przez raka? W Warszawie już potrafią je zastąpić i uratować ruch
Operacje przeprowadził zespół Klinicznego Oddziału Ortopedii i Traumatologii, w skład którego weszli: prof. UM dr hab. n. med. Jacek Gągała, dr hab. n. med. Jaromir Jarecki, dr n. med. Grzegorz Glazer oraz lek. Albert Chemperek – doświadczeni ortopedzi i operatorzy, którzy już wcześniej wdrażali w szpitalu inne innowacyjne rozwiązania.
Prof. Jacek Gągała mówi:
Były to pierwsze operacje z użyciem tego rodzaju nawigacji w naszym szpitalu. Przygotowały nas do rutynowego stosowania systemu robotycznego w zabiegach protezoplastyki, szczególnie protezoplastyki stawów kolanowych. Nawigacja daje nam możliwość odtworzenia dokładniejszej geometrii protezowanego stawu, co jest ważne zwłaszcza w przypadku ciężkich, złożonych deformacji. Skutkiem jej zastosowania może być też krótsza rehabilitacja pacjentów i ich szybszy powrotu do sprawności.
Czym jest system Cori?
System Cori, opracowany przez firmę Smith & Nephew, to jedna z najbardziej zaawansowanych platform nawigacji śródoperacyjnej stosowanych w chirurgii ortopedycznej. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, Cori nie wymaga wcześniejszego wykonywania tomografii komputerowej ani MRI – wszystko odbywa się w czasie rzeczywistym, bezpośrednio podczas zabiegu.
Czytaj też: Jedna operacja, trzy przeszczepy. Nowa nadzieja dla pacjentów z nowotworami kości
Dzięki kamerom optycznym, specjalistycznym sensorom i modelowaniu 3D, chirurg otrzymuje na monitorze dynamiczny obraz anatomiczny operowanego stawu. Umożliwia to idealne dopasowanie rozmiaru i położenia implantu do unikalnej anatomii pacjenta. Technologia ta nie tylko zwiększa precyzję zabiegu, ale także wpływa na jego trwałość – poprawnie osadzona endoproteza znacznie rzadziej ulega obluzowaniu czy zużyciu, co może opóźnić konieczność reoperacji nawet o kilkanaście lat.

Wśród głównych zalet systemu Cori wymienia się możliwość dostosowania kąta i rotacji wszczepu z wyjątkową precyzją – nawet do ułamków milimetra. Technologia ta pozwala także znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań pooperacyjnych, takich jak zwichnięcia czy uporczywy ból. Dodatkowo, dzięki większej dokładności zabiegu, proces gojenia i rehabilitacji staje się bardziej przewidywalny, a trwałość samego implantu może być istotnie wydłużona.
System został wypożyczony na czas warsztatu operacyjnego dzięki uprzejmości firmy Smith & Nephew, co pozwoliło przeprowadzić zabiegi bez konieczności ponoszenia natychmiastowych kosztów zakupu tej kosztownej technologii.

Endoprotezoplastyka stawu kolanowego jest jedną z najczęściej wykonywanych procedur ortopedycznych na świecie, szczególnie u pacjentów cierpiących na zaawansowaną chorobę zwyrodnieniową stawów. Tradycyjna technika opiera się na doświadczeniu chirurga i mechanicznych szablonach, które nie zawsze uwzględniają indywidualną anatomię chorego.
W przypadkach złożonych deformacji – na przykład znacznego przykurczu, zniekształcenia osi kończyny lub wcześniejszych urazów – precyzja ustawienia endoprotezy staje się kluczowa. Nawigacja 3D, taka jak Cori, może odegrać decydującą rolę w odzyskaniu prawidłowego zakresu ruchu i zmniejszeniu bólu pooperacyjnego.
Zespół ortopedów z USK nr 4 planuje wdrażać nawigację Cori w kolejnych zabiegach – najpierw testowo, a następnie jako standard przy trudniejszych przypadkach protezoplastyki. W przyszłości możliwe będzie też rozszerzenie zastosowania systemu na inne stawy, takie jak biodro czy bark.