Pierwsze operacje kolan z wykorzystaniem nawigacji 3D Cori w Lublinie

Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 4 w Lublinie dołączył do elitarnego grona placówek, które wdrażają nawigację komputerową nowej generacji w operacjach ortopedycznych. W dniach 16-18 czerwca 2025 r. zespół lekarzy przeprowadził pierwsze w historii szpitala zabiegi wszczepienia endoprotezy stawu kolanowego z użyciem systemu Cori.
Lekarze podczas operacji z wykorzystaniem nawigacji Cori /Fot. USK nr 4 w Lublinie

Lekarze podczas operacji z wykorzystaniem nawigacji Cori /Fot. USK nr 4 w Lublinie

W lubelskim USK nr 4 miały miejsce pionierskie zabiegi, które mogą wyznaczyć nowy standard leczenia chorób zwyrodnieniowych kolan. Przeprowadzone operacje polegały na wszczepieniu endoprotezy z pomocą zaawansowanego systemu chirurgii wspomaganej komputerowo – Cori. To pierwsze tego typu procedury wykonane w tej placówce, które nie tylko były demonstracją możliwości technologicznych, ale też treningiem przed wprowadzeniem systemu na stałe do codziennej praktyki klinicznej.

Czytaj też: Kości zajęte przez raka? W Warszawie już potrafią je zastąpić i uratować ruch

Operacje przeprowadził zespół Klinicznego Oddziału Ortopedii i Traumatologii, w skład którego weszli: prof. UM dr hab. n. med. Jacek Gągała, dr hab. n. med. Jaromir Jarecki, dr n. med. Grzegorz Glazer oraz lek. Albert Chemperek – doświadczeni ortopedzi i operatorzy, którzy już wcześniej wdrażali w szpitalu inne innowacyjne rozwiązania.

Prof. Jacek Gągała mówi:

Były to pierwsze operacje z użyciem tego rodzaju nawigacji w naszym szpitalu. Przygotowały nas do rutynowego stosowania systemu robotycznego w zabiegach protezoplastyki, szczególnie protezoplastyki stawów kolanowych. Nawigacja daje nam możliwość odtworzenia dokładniejszej geometrii protezowanego stawu, co jest ważne zwłaszcza w przypadku ciężkich, złożonych deformacji. Skutkiem jej zastosowania może być też krótsza rehabilitacja pacjentów i ich szybszy powrotu do sprawności.

Czym jest system Cori?

System Cori, opracowany przez firmę Smith & Nephew, to jedna z najbardziej zaawansowanych platform nawigacji śródoperacyjnej stosowanych w chirurgii ortopedycznej. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, Cori nie wymaga wcześniejszego wykonywania tomografii komputerowej ani MRI – wszystko odbywa się w czasie rzeczywistym, bezpośrednio podczas zabiegu.

Czytaj też: Jedna operacja, trzy przeszczepy. Nowa nadzieja dla pacjentów z nowotworami kości

Dzięki kamerom optycznym, specjalistycznym sensorom i modelowaniu 3D, chirurg otrzymuje na monitorze dynamiczny obraz anatomiczny operowanego stawu. Umożliwia to idealne dopasowanie rozmiaru i położenia implantu do unikalnej anatomii pacjenta. Technologia ta nie tylko zwiększa precyzję zabiegu, ale także wpływa na jego trwałość – poprawnie osadzona endoproteza znacznie rzadziej ulega obluzowaniu czy zużyciu, co może opóźnić konieczność reoperacji nawet o kilkanaście lat.

System Cori w akcji /Fot. USK nr 4 w Lublinie

Wśród głównych zalet systemu Cori wymienia się możliwość dostosowania kąta i rotacji wszczepu z wyjątkową precyzją – nawet do ułamków milimetra. Technologia ta pozwala także znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań pooperacyjnych, takich jak zwichnięcia czy uporczywy ból. Dodatkowo, dzięki większej dokładności zabiegu, proces gojenia i rehabilitacji staje się bardziej przewidywalny, a trwałość samego implantu może być istotnie wydłużona.

System został wypożyczony na czas warsztatu operacyjnego dzięki uprzejmości firmy Smith & Nephew, co pozwoliło przeprowadzić zabiegi bez konieczności ponoszenia natychmiastowych kosztów zakupu tej kosztownej technologii.

Lekarze planują wykorzystywać nawigację Cori w kolejnych zabiegach /Fot. USK nr 4 w Lublinie

Endoprotezoplastyka stawu kolanowego jest jedną z najczęściej wykonywanych procedur ortopedycznych na świecie, szczególnie u pacjentów cierpiących na zaawansowaną chorobę zwyrodnieniową stawów. Tradycyjna technika opiera się na doświadczeniu chirurga i mechanicznych szablonach, które nie zawsze uwzględniają indywidualną anatomię chorego.

W przypadkach złożonych deformacji – na przykład znacznego przykurczu, zniekształcenia osi kończyny lub wcześniejszych urazów – precyzja ustawienia endoprotezy staje się kluczowa. Nawigacja 3D, taka jak Cori, może odegrać decydującą rolę w odzyskaniu prawidłowego zakresu ruchu i zmniejszeniu bólu pooperacyjnego.

Zespół ortopedów z USK nr 4 planuje wdrażać nawigację Cori w kolejnych zabiegach – najpierw testowo, a następnie jako standard przy trudniejszych przypadkach protezoplastyki. W przyszłości możliwe będzie też rozszerzenie zastosowania systemu na inne stawy, takie jak biodro czy bark.

Marcin PowęskaM
Napisane przez

Marcin Powęska

Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, redaktor naukowy Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER). Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w papierowych wydaniach magazynów "Focus", "Wiedza i Życie" i "Świat Wiedzy". Obecnie pisze także na łamach OKO.press.