W Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym we Wrocławiu (USK) przeprowadzono nietypową i rzadką w skali kraju operację urologiczną – rekonstrukcję zwężonego moczowodu z użyciem przeszczepionej błony śluzowej z policzka. Zabieg ten wykonano z użyciem systemu robotycznego da Vinci, a jego wyjątkowość podkreśla udział jednego z czołowych specjalistów w dziedzinie chirurgii robotycznej na świecie. Na zaproszenie zespołu Uniwersyteckiego Centrum Chirurgii Robotycznej do Wrocławia przyjechał bowiem Benjamin I. Chung – profesor urologii onkologicznej i dyrektor chirurgii robotycznej na Uniwersytecie Stanforda.
Czytaj też: Rak pęcherza moczowego. Wredny przeciwnik wymagający postępowania multidyscyplinarnego
W trakcie dwudniowej wizyty, prof. Chung towarzyszył zespołowi USK podczas sześciu zaawansowanych operacji urologicznych, zasiadając przy edukacyjnej konsoli systemu da Vinci. Obserwował m.in. radykalne prostatektomie, usunięcia guzów nerek z oszczędzeniem miąższu, ale też nowatorską rekonstrukcję moczowodu – jedno z nielicznych takich przedsięwzięć w Polsce.
Prof. dr hab. Bartosz Małkiewicz, kierownik Uniwersyteckiego Centrum Chirurgii Robotycznej USK we Wrocławiu, mówi:
Zależy nam, by rozwijać chirurgię robotyczną nie tylko pod względem liczby przeprowadzanych zabiegów, ale przede wszystkim ich jakości i różnorodności. Spotkania z wybitnymi ekspertami, takimi jak prof. Chung, to dla naszego zespołu okazja do wymiany wiedzy, oceny stosowanych technik i dalszego rozwijania możliwości leczenia ludzi, którzy nam zaufali, ale nie tylko. Wdrażanie nowoczesnych technologii i kontakt ze światowej klasy ekspertami to również olbrzymie możliwości dla kształcących się u nas studentów Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu.
Przełomowa rekonstrukcja moczowodu z pomocą robota da Vinci
Operacja, której podjął się zespół USK pod kierownictwem prof. Małkiewicza, dotyczyła ponad 50-letniego pacjenta z przewlekłą kamicą nerkową. Wskutek wieloletniego leczenia zachowawczego i zabiegów małoinwazyjnych doszło u niego do powikłań – zwężenia moczowodu w części środkowej. Konsekwencją był długotrwały zastój moczu i konieczność zacewnikowania, co zagrażało funkcjonowaniu nerki.
Czytaj też: Rewolucja w urologii. Kamienie nerkowe znikają w wirze ultradźwięków
Zabieg plastyki zwężenia moczowodu z wykorzystaniem przeszczepu śluzówki z policzka należy do procedur rzadko wykonywanych i uznawanych za szczególnie wymagające. W Polsce przeprowadzono ich zaledwie kilka, ale doniesienia z zagranicznych ośrodków wskazują na ich wysoką skuteczność i szansę na uratowanie narządu. Zabieg ten nie jest refundowany przez NFZ, co sprawia, że mimo spektakularnych efektów klinicznych nadal pozostaje niedostępny dla wielu pacjentów. Specjaliści z USK chcą to zmienić, udowadniając, że chirurgia robotyczna zasługuje na szersze zastosowanie i wsparcie systemowe.

Od momentu wdrożenia robota da Vinci w lipcu 2023 r., wrocławski szpital wykonał już ponad 800 zabiegów z jego udziałem. Najwięcej dotyczy urologii – szczególnie prostatektomii – ale system jest również wykorzystywany w chirurgii nowotworów jelit i, pilotażowo, także w chirurgii dziecięcej. Rozwój technologii ma umożliwić nie tylko zwiększenie liczby procedur, ale też ich zakresu.
Prof. dr hab. Tomasz Szydełko, dyrektor Uniwersyteckiego Centrum Urologii i krajowy konsultant w dziedzinie urologii, mówi:
Robot da Vinci to wszechstronne narzędzie chirurgiczne, które umożliwia precyzyjne operowanie w trudno dostępnych miejscach. Jego zastosowanie nie ogranicza się do prostatektomii – możemy z jego pomocą leczyć także wiele innych chorób układu moczowego. Kluczowe znaczenie ma jednak odpowiedni model finansowania.
Jak zaznacza prof. Szydełko, krótszy czas hospitalizacji, mniejsze zużycie krwi i lepsze wyniki czynnościowe pacjentów to konkretne korzyści nie tylko medyczne, ale i społeczne. Leczenie robotyczne umożliwia szybszy powrót pacjenta do życia zawodowego i rodzinnego, a także ogranicza koszty długofalowej opieki.

Ze względu na rosnące zapotrzebowanie, szpital planuje zakup drugiego robota. Nowy system ma wspierać prace nie tylko zespołów urologicznych i chirurgicznych, ale również otworzyć przestrzeń dla nowych dziedzin – w tym chirurgii serca, onkologii i ginekologii.
Warto wspomnieć, że prof. Benjamin I. Chung jest jednym z najbardziej doświadczonych operatorów robotycznych w Kalifornii. Kieruje chirurgią robotyczną na Uniwersytecie Stanforda i od lat specjalizuje się w leczeniu nowotworów prostaty i nerek. Prowadzi również badania nad czynnikami ryzyka raka nerki i bierze udział w tworzeniu nowych standardów chirurgicznych. Wizyta we Wrocławiu to część międzynarodowej współpracy naukowej, której celem jest nie tylko dzielenie się wiedzą, ale i budowanie wspólnej, globalnej przyszłości medycyny.